Το Μυστικό για να Κάνουμε τους Μαθητές μας να Βελτιώνουν τα Κείμενά τους
- Αυτενέργεια
- 1 Απρ
- διαβάστηκε 5 λεπτά
Μια από τις πιο συνηθισμένες απορίες που έχουμε ως δάσκαλοι είναι πως θα αποκτήσουν την όρεξη οι μαθητές μας να βελτιώσουν ένα κείμενο που γράφουν.
Ένας τρόπος ίσως είναι, όταν διδάσκουμε στα παιδιά το γραπτό λόγο, να διδάσκουμε ένα σύντομο μάθημα που αφορά ΜΙΑ δεξιότητα στη γραφή και να ζητούμε από τους μαθητές να εξασκηθούν πάνω σε αυτή τη δεξιότητα.
Και, μάλιστα, την εξάσκηση αυτή πρέπει να την κάνουν πάνω στα δικά τους κείμενα.
Τι θα πάρετε από αυτό το άρθρο με μια γρήγορη ματιά:
Άλλο πράγμα η επεξεργασία και άλλο η βελτίωση ενός κειμένου.
Βάλτε τα παιδιά να γράψουν για πράγματα που τους ενδιαφέρουν.
Βάλτε τα παιδιά να γράψουν αμέσως.
Κάντε εύκολη τη βελτίωση των κειμένων.
Το γράψιμο είναι αποτέλεσμα μιας πορείας, όπως στους αληθινούς συγγραφείς.
Βελτίωση και επεξεργασία ενός κειμένου
Ας ξεχωρίσουμε τους δύο όρους: Άλλο πράγμα η βελτίωση ενός κειμένου και άλλο η επεξεργασία του.
Βελτίωση
Η βελτίωση ενός κειμένου αφορά ότι κάνουμε για να γίνει το κείμενο πιο ενδιαφέρον. Συμβαίνει αμέσως μετά τη σύνταξη του. Για παράδειγμα η βελτίωση ενός κειμένου περιλαμβάνει:
Προσθήκη λεπτομερειών και διαλόγων
Ανάπτυξη/περιγραφή χαρακτήρων
Συγγραφή μιας ενδιαφέρουσας εισαγωγής
Πρόσθεση παραδειγμάτων για υποστήριξη επιχειρημάτων
Η βελτίωση του κειμένου μας είναι το ΠΙΟ σημαντικό μέρος της διαδικασίας γραφής.
Εκεί προσθέτουμε όλα αυτά που προσελκύουν τους αναγνώστες και τους κάνουν να συνεχίσουν να διαβάζουν.
Επεξεργασία
Το στάδιο της επεξεργασίας διαφέρει από το στάδιο της βελτίωσης.
Έρχεται στο τέλος και εξυπηρετεί στο να κάνουμε το γραπτό μας να φαίνεται καλύτερο.
Στην πραγματικότητα, είναι το τελευταίο βήμα πριν από τη δημοσίευση (γιατί όλα τα κείμενα των παιδιών πρέπει να υφίστανται κάποιου είδους δημοσίευση).
Το στάδιο της επεξεργασίας περιλαμβάνει πράγματα όπως:
Διόρθωση ορθογραφίας
Προσθήκη σημείων στίξης
Έλεγχος γραμματικής
Είναι προτιμότερο η διαδικασία της επεξεργασίας να μη γίνεται μονομιάς.
Συνήθως, όταν ζητάμε από τα παιδιά να διορθώσουν τα λάθη στο γραπτό τους, το κοιτάζουν για περίπου δέκα λεπτά (μάλλον, δύο λεπτά είναι πιο ακριβές) και μετά το παραδίδουν λέγοντας ότι όλα είναι τέλεια. Σε δύο δευτερόλεπτα, βλέπουμε αμέσως δέκα λάθη.
Μπορεί να είναι εξαντλητικό για τα παιδιά να αναζητούν όλα τα λάθη του κειμένου τους ταυτόχρονα.
Είναι χρήσιμο να κάνουμε την επεξεργασία με μια διαδικασία πολλών βημάτων. Την πρώτη μέρα μπορούμε να ελέγξουμε όλα τα σημεία στίξης. Την επόμενη μέρα μπορούμε να ψάξουμε για ορθογραφικά λάθη και ούτω καθεξής.
Πώς θα κάνουμε, τους μαθητές μας πιο πρόθυμους να βελτιώνουν τα κείμενά τους
Γράψτε για πράγματα που ενδιαφέρουν τους μαθητές
Το παραπάνω ίσως ακούγεται λίγο περιοριστικό εάν τα παιδιά γράψουν μόνο για θέματα που τους ενδιαφέρουν (χόμπι κλπ.), γιατί αυτά τα θέματα κάποτε εξαντλούνται.
Στην πραγματικότητα, μπορούμε να κάνουμε τους μαθητές μας να ενδιαφερθούν να γράψουν για όλα τα θέματα!
Πώς θα το κάνουμε αυτό; Πολύ απλά, αφήνοντάς τους να αυτενεργήσουν.
Εάν διδάσκουμε ένα είδος κειμένου (π.χ εκφράζω τη γνώμη μου) δίνουμε τη δυνατότητα στους μαθητές να επιλέξουν το θέμα της έκθεσής τους. Δεν απαιτούμε το ίδιο θέμα από όλους τους μαθητές.
Μπορεί να φοβόμαστε να δώσουμε διαφορετικά θέματα στα παιδιά για να γράψουν, όμως στην πραγματικότητα το κίνητρό των παιδιών αυξάνεται πολύ περισσότερο όταν τους δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν ένα θέμα κάτω από την ίδια κατηγορία.
Σύμμαχός μας η Δημιουργική Γραφή.
Ένα επιπλέον όπλο στη φαρέτρα μας για τη διδασκαλία του γραπτού λόγου και την ενδυνάμωση του ενδιαφέροντος των μαθητών είναι η Δημιουργική Γραφή.
Η Δημιουργική Γραφή μπορεί να υποστηρίξει και όλα τα είδη κειμένων.
Υπάρχει η παρανόηση ότι η Δημιουργική Γραφή ταιριάζει μόνο μετά από την ανάγνωση κάποιου εξωσχολικού βιβλίου. Αυτό είναι καταστρεπτικό να το πιστεύουμε εμείς οι εκπαιδευτικοί.
Δημιουργική Γραφή μπορούμε να εφαρμόσουμε και μετά από τη διδασκαλία κάθε καινούριου κειμένου στη Γλώσσα.
Ανάλογα με το επίπεδο των παιδιών και με το είδος κειμένου που αφορά την καινούρια ενότητα Γλώσσας, μπορούμε να ζητήσουμε από τους μαθητές να παράξουν πολλά διαφορετικά κείμενα:
Κείμενα που θα μοιάζουν με το πρωτότυπο, αλλά θα καλούνται να αλλάξουν δημιουργικά κάποια μέρη του. Ή κείμενα που εμπνεόμαστε να δημιουργήσουμε μετά την ανάγνωση ενός κειμένου.
Παραδείγματα τέτοιων δημιουργικών εργασιών όσον αφορά την Α' Δημοτικού μπορείτε να βρείτε εδώ.
Ξεκινήστε να γράφετε αμέσως
Προτρέψτε τους μαθητές να αρχίσουν να γράφουν αμέσως.
Ναι, είναι τόσο απλό.
Αντί να περιμένουν οι μαθητές σας να τους διδάξετε ό,τι πρέπει να ξέρουν για τη συγγραφή απόψεων, μάθετέ τους κάτι μικρό και μετά ζητήστε τους να γράψουν.
Αυτό σημαίνει ότι το πρώτο τους σχέδιο δεν θα είναι τέλειο. Αλλά αυτό δε μας πειράζει, γιατί η τελειότητα δεν είναι ο στόχος του πρώτου κειμένου μας (ή ακόμα και του τελικού κειμένου μας).
Επειδή όμως οι μαθητές βρίσκουν μέσω εσάς την ευκαιρία να γράψουν για κάτι που τους ενδιαφέρει, επενδύουν στη διαδικασία της συγγραφής. Θέλουν να κάνουν πολύ καλή δουλειά.
Ταυτόχρονα, διδάσκοντας συγκεκριμένα σύντομα μαθήματα, είναι εύκολο για αυτούς να εξασκήσουν νέες δεξιότητες. Είναι πιο πιθανό, έτσι, να αφιερώσουν χρόνο στη βελτίωση και την επεξεργασία του κειμένου τους.
Κάντε εύκολη τη βελτίωση των κειμένων
Εάν διδάξουμε το γραπτό λόγο με τον παραπάνω τρόπο είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλές αλλαγές στα κείμενα των παιδιών.
Για να προλάβετε το χάος των σημειώσεων που θα δημιουργηθεί, καλό είναι να αφήσετε ένα μέρος στο χαρτί στο οποίο γράφουν οι μαθητές, στο οποίο θα μπορέσουν να προσθέσουν εκ των υστέρων όλες τις αλλαγές.
Λέω στους μαθητές να αφήνουν το 1/3 της σελίδας κενό στη δεξιά πλευρά.
Αυτό παρέχει επιπλέον χώρο για προσθήκες. Επίσης εάν η έκθεση ξεπερνά τη μια σελίδα τους προτρέπω να γράψουν μόνο στο μπροστινό μέρος του χαρτιού για να έχουν αρκετό χώρο να προσθέσουν ολόκληρες παραγράφους αργότερα.
Χρησιμοποιήστε χρωματιστά στυλό ξυλομπογιές για να γράψετε τις βελτιώσεις και δείξτε στα παιδιά πως να χρησιμοποιούν βέλη και αριθμούς για να ξέρουν που εντάσσεται το νέο κείμενο.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως το γράψιμο είναι μια διαδικασία
Πριν από πολύ καιρό, διάβασα το εξής απόσπασμα: "Μπορείτε πάντα να βελτιώσετε μια κακή σελίδα. Δεν μπορείτε να επεξεργαστείτε, όμως, μια κενή σελίδα." (Τζόντι Πίκουλτ).
Αποφάσισα να το εντάξω στη διδασκαλία μου. Μου αρέσει να διδάσκω στα παιδιά ότι το πιο σημαντικό πράγμα κατά το στάδιο της σύνταξης ενός κειμένου είναι απλώς να μεταφέρουμε τις ιδέες μας στο χαρτί.
Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για την ορθογραφία και τη γραμματική ή ακόμη και τις λεπτομέρειες, τις περιγραφές ή την επιλογή λέξεων. Υπάρχει χρόνος για να προσθέσουμε όλα αυτά τα πράγματα αργότερα.
Οι μαθητές γράφουν το πρώτο προσχέδιο γρήγορα, συνήθως την πρώτη ημέρα. Στη συνέχεια προχωρούν στην αναθεώρηση. Και, μετά από αυτό, στην επεξεργασία.
Το στάδιο της βελτίωσης, σε αντίθεση με το στάδιο της επεξεργασίας διαρκεί πολύ. Συχνά κρατάει κάποιες εβδομάδες κατά τη διάρκεια των οποίων οι μαθητές εφαρμόζουν τις δεξιότητες από τα σύντομα μαθήματα στο δικό τους γράψιμο.
Μπορείτε να βρείτε έναν οδηγό που θα σας κατευθύνει σε αυτά τα σύντομα μαθήματα εδώ. Επίσης, μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για το θέμα στα παρακάτω άρθρα:
